De papierfabriek van Stora Enso Langerbrugge is de bron van een legionellabesmetting die twee dodelijke slachtoffers eiste. De koeltorens zijn direct buiten bedrijf gesteld en worden onderzocht.

De uitbraak maakte in de omgeving 32 slachtoffers, van wie er twee overleden. Het Vlaams agentschap Zorg en Gezondheid wilde de naam van de bron niet prijsgeven, maar Stora Enso heeft zelf een persbericht naar buiten gebracht waarin het medeleven betuigt aan de getroffen mensen en hun families.  Stora Enso-directeur Chris De Hollander zegt volledig samen te werken met de autoriteiten, maar hangende het onderzoek verder geen uitspraken te kunnen doen.

Ontsmetten

Het nationaal referentiecentrum bevestigde dat ze een genetische overeenkomst vond tussen de stalen van het koeltorenwater van één bedrijf en vijf patiënten. Stora Enso heeft de opdracht gekregen zijn koeltorens dagelijks te blijven ontsmetten en dagelijks stalen te nemen. Als dat ontsmettingsregime niet haalbaar is voor het bedrijf, moest zij de vier koeltorens stilleggen. Dat heeft het bedrijf nu dus preventief al gedaan.

Het Belgische Agentschap Zorg en Gezondheid vond de oorzaak van de legionellabesmetting in de Gentse kanaalzone. Hoewel het agentschap het bedrijf niet bij naam noemt, meldt ze dat ze een overeenkomst vond in de afgenomen legionellastalen bij een van de fabrieken. Het bedrijf desinfecteerde al eerder zijn koeltoren. Het besmettingsgevaar is dan ook geweken.

Sneller dan verwacht vond het nationaal referentiecentrum een genetische overeenkomst tussen een legionellastaal uit een van de bemonsterde bedrijven en de legionellastalen van vijf patiënten. Daarmee kan men stellen dat deze vijf patiënten ziek geworden zijn door een infectie met legionellakiemen uit de koeltoren van dit bedrijf. Deze koeltoren is dan ook de meest waarschijnlijke besmettingsbron van de uitbraak van legionellose in de Gentse kanaalzone. Het bedrijf in kwestie voerde sinds de eerste meldingen van legionella op vijftien mei herhaaldelijke desinfecties uit waardoor het besmettingsrisico onder controle is.

Bronopsporing

Om de bron op te sporen, doet het nationaal referentiecentrum genetisch onderzoek op bij bedrijven genomen legionellastalen. Daarvan lieten twee bedrijven hoge waardes zien. Het laboratorium vergeleek de legionellabacteriën uit de stalen van de bedrijven met deze die in de stalen van patiënten.

Het nationaal referentiecentrum bevestigde dat ze een genetische overeenkomst vond tussen de stalen van het koeltorenwater van één bedrijf en vijf patiënten. Het bedrijf heeft de opdracht gekregen hun koeltorens dagelijks te blijven ontsmetten en dagelijks stalen te nemen. Als dat ontsmettingsregime niet haalbaar is voor het bedrijf, moeten zij hun koeltorens stilleggen.

Ook als uit een van de staalnames zou blijken dat er toch opnieuw een legionellagroei is in de installatie boven de norm van 100.000 kve/l, zal Zorg en Gezondheid de opdracht geven aan het bedrijf om hun koeltorens stil te leggen voor reiniging en desinfectie. Deze dagelijkse ontsmetting van de koeltoren moet het bedrijf blijven doen totdat zij het beheer van hun koeltoren veranderd en verbeterd hebben.

Gerechtelijk onderzoek

Er loopt een strafrechtelijk onderzoek waarbij een onderzoeksrechter is aangesteld. De onderzoeksrechter vraagt aan de Vlaamse overheid om het geheim van het onderzoek te respecteren en geen namen van bedrijven te noemen.

Resultaten andere staalnames

Na de zeventien bedrijven die de inspectie als eerste onderzocht, nam men ook in nog andere bedrijven stalen. Van dertien bedrijven zijn daarvan nu de eerste resultaten bekend. Bij negen bedrijven werd geen legionellagroei teruggevonden. Bij zes bedrijven wel, maar in lage waardes minder dan 100.00 kve/l).

Gezondheidstoestand patiënten

Inmiddels overleden twee mensen ten gevolge van de infectie met legionella. Van de 32 patiënten zijn er intussen 21 mensen thuis. Nog negen mensen liggen in het ziekenhuis, waarvan twee op intensive care.

Lees ook de update: Papierfabriek bron van Belgische legionellabesmetting

De legionellabesmetting in Gent blijft voortduren. De tweede patiënt is overleden terwijl er nu achttien patiënten zijn opgenomen in het ziekenhuis. De bron van de bacterie is nog niet bekend, maar de gezondheidsdiensten blijven zich focussen op koeltorens in de regio Evergem (Gent).

Gent is nog steeds in de greep van een mogelijk nog voortdurende legionellabron. Op 29 april meldde zich de eerste patiënt in het ziekenhuis met legionellaklachten. Inmiddels is het aantal besmettingen opgelopen tot achttien. Twee patiënten zijn aan de besmetting overleden.

Legionellabesmetting

De nieuwe patiënt kreeg zijn eerste ziekteklachten op 13 mei, terwijl de eerste patiënt op 29 april klachten kreeg. Rekening houdend met de incubatietijd van legionella (max. 19 dagen, maar meestal tussen 2 en 10 dagen), wijst dat er sterk op dat de besmetting niet op één moment, maar meerdere dagen actief is geweest. De mogelijkheid blijft bestaan dat de bron nog actief is, al is dat niet zeker. Deze nieuwe patiënt kan ook tot negentien dagen in verleden besmet zijn geweest.

Koeltorens

Deze nieuwe patiënt is alweer een indicatie dat de besmettingsbron zich in de Gentse zuidelijke kanaalzone situeert of situeerde. Koeltorens blijven de hoofdverdachte. In negentien bedrijven die volgens de analyse van Zorg en Gezondheid het meeste kans hebben om de bron te zijn, zijn intussen stalen genomen. Al deze bedrijven hebben meteen na staalname een desinfectie van hun installatie gedaan. Als zij de bron waren, is dat zo meteen stopgezet. Agelopen dagen zijn ook stalen genomen in nog eens acht bedrijven met koeltorens en in één bedrijf met een industriële sproei-installatie. Ook zij zullen meteen een volledige ontsmetting van koelinstallaties doorvoeren.

Onmiddelijk ontsmetten

De komende dagen gaat Zorg en Gezondheid nog meer bedrijven in dat gebied opsporen en contacteren, en aanmanen tot onmiddellijke ontsmetting van hun installaties. Onder andere op basis van luchtfoto’s zal worden nagegaan of er nog koeltorens in het gebied te vinden zijn. Ook andere types van installatie worden in kaart gebracht en aangemaand tot ontsmetting, zoals waterzuiveringsinstallaties met beluchting, sprinklerinstallaties en condensatoren.