Waterinnovatieprijzen in teken van klimaatbestendig Nederland

Een duurzame dijkversterking met aandacht voor het landschap, een rioolwaterzuiveringsinstallatie die grondstoffen terugwint, een weg die regenwater buffert en een slimme vispassage: dat zijn de vier projecten die de Waterinnovatieprijs in ontvangst mochten nemen. De rode draad bij de winnaars? Hun bijdrage aan een toekomst- en klimaatbestendig Nederland.

De Waterinnovatieprijs is een initiatief van de Unie van Waterschappen en de Nederlandse Waterschapsbank (NWB Bank). Na een voorselectie van twaalf projecten in vier categorieën, koos de jury uiteindelijk vier winnaars: Kaumera, Ooijen en Wansum, Plasticroad en Smart Vislift. De rest van Nederland kon online meestemmen. Uiteindelijk won het project Zandige Oevers Houtribdijk de publieksprijs.

Over de winnaars

Schoon water – Kaumera

Iets als afval bestempelen is bij veel waterschappen een gepasseerd station: circulair denken is het nieuwe denken. En dat zie je terug bij de winnaar in de categorie Schoon water. Samen met partners heeft waterschap Rijn en IJssel de rioolwaterzuivering in Zutphen omgebouwd tot een ‘grondstoffenfabriek’ waar niet alleen schoon water maar ook de nieuwe biobased grondstof wordt gewonnen: Kaumera Nereda Gum. Waterschap Vallei en Veluwe bouwt in Epe ook een installatie. Met de opgedane kennis kunnen meer rioolwaterzuiveringen op de wereld omgevormd worden tot grondstoffenfabrieken die veel minder afval produceren, afvalwater hergebruiken, een biologisch afbreekbare stof leveren en zo energie, CO2 en kosten besparen.

Waterveiligheid – Ooijen en Wansum

Het mooie glooiende Limburgse landschap bleek in de jaren 90 bij Ooijen en Wanssum niet bestand tegen hoogwater van de Maas. Sindsdien zijn er allerlei noodmaatregelen getroffen, maar nu wordt er gewerkt aan een bestendige oplossing. Uitdagingen hierbij zijn het landschap zoveel mogelijk intact houden en het project zo duurzaam mogelijk uitvoeren. In opdracht van waterschap Limburg heeft Fugro samen met een uitgebreid consortium aan ingenieursbureaus dijken gemaakt met steile randen en flauwe taluds. Door deze bouw krijgt de natuur de kans om zich door te ontwikkelen en wordt het landschap in ere gehouden.

Door innovatief materiaalgebruik is het mogelijk om lokale grond uit de aanleg van de hoogwatergeul aan de Maas toe te passen, waardoor er sprake is van een duurzame dijkversterking met minder transportbewegingen.

Voldoende water – PlasticRoad

Van een nood een deugd maken. Dat typeert deze winnaar. Door klimaatverandering heeft Nederland steeds vaker te maken met hoosbuien. En omdat in steden zoveel verhard is, kan zo’n plotselinge grote hoeveelheid water slecht worden afgevoerd. PlasticRoad biedt een oplossing: wegen aanleggen die regenwater bufferen. Zelfs met een zeer hoge grondwaterstand is de PlasticRoad in staat 0,3 m3 per m2 aan water te bergen en te infiltreren. Daarnaast weegt de PlasticRoad maar 48 kg/m2: de lichtste verharding ter wereld.

Digitale transformatie – Smart Vislift

Visrijk water is gezond water. Waterschappen doen met vispassages veel moeite om vismigratie te bevorderen en zo de biodiversiteit in hun wateren een boost te geven, wat de waterkwaliteit ten goede komt. Het monitoren van de effectiviteit van deze vispassages was echter nooit goed op orde. Tot nu: Vislift B.V. en waterschap Rivierenland ontwikkelden de Smart Vislift die volledig online alle prestaties van en activiteit bij een vispassage monitort.

Publieksprijs-  Zandige oevers

De Houtribdijk is gebouwd in de jaren 60 en 70 om het Markermeer in te polderen. Omdat de dam niet meer voldoet aan de waterveiligheidsnorm, wordt deze door Rijkswaterstaat versterkt. Dit gebeurt aan één kant van de dijk met grote zandpakketten tegen de dijk. Het zand breekt de kracht van de golven, zodat de dijk het hele IJsselmeergebied kan blijven beschermen tegen opstuwing en golven. Daarnaast komt er door deze zandige oevers meer biodiversiteit: de zachte overgang trekt ander waterleven aan dan de harde versterking die al volop in het IJsselmeergebied te vinden is. Dit komt ook de waterkwaliteit van het IJsselmeer ten goede.